اۉزبیکستانده خذمت کۉرستگن فن اربابی، یېتوک ادبیاتشناس عالم، اۉزبېک ادبیاتی تأریخی مؤلفی پروفیسور نتن ملّه‌یف نینگ علیشیر نوایی خمسه‌سی شرحلنگن “سۉز صنعتی نینگ گل‌تاجی” ناملی کتابی افغانستانده نشر اېتیلدی. کتابنی امید بیانی کریل الفباسیدن عرب یازوویگه اۉگیریب نشرگه تیارله‌گن. “سۉز صنعتی نینگ گل‌تاجی” کتابی 500 جلدده سرپلده، میر علیشیر نوایی کتابخانه‌سی تامانیدن چاپ اېتیلگن.
کتاب باشلنیشیده امید بیانی 229 بېتنی اۉز ایچیگه آلگن اوشبو کتاب نینگ افغانستان نشری باره‌سیده قیسقه معلومات یازگن.
«پروفیسور نتن ملّه‌یف یازگن اوشبو رساله “سۉز صنعتی نینگ گل‌تاجی” یالغیزگینه نوایی خمسه‌سی نینگ شرحی بۉلمه‌ی، بلکه حضرت نوایی نینگ دنیا قره‌شی- فلسفی، سیاسی، اجتماعی- اقتصادی، ادبی- هنری قره‌شینی یاریتیشگه هم خذمت قیله‌دی. اوشبو اثرده حضرت نوایینی بیر بویوک شاعر، مربی و دانشمند عین حالده بیر هومونیست (انسان پرور) و فیمینست (خاتین- قیزلر حقوقی طرفداری)لرچه افاده‌له‌یدی. حضرت نوایی نینگ ایستک- آرزو و اینتیلیشلرینی یاریتیب، ایده‌آل نوایینی گوده‌لنتیره‌دی.« دېب یازه‌دی امید بیانی.
نتن ملّه‌یف اوشبو رساله‌ده نوایی خمسه‌سی داستانلرینی اوندن آلدین یازیلگن خمسه‌لر نظامی گنجوی و امیر خسرو دهلوی خمسه‌لری داستانلری موضوعلری بیلن قیاسله‌گن حالده شرحله‌یدی. نوایی‌دن آلدینگی خمسه نویسلر امتیازلری و یوتوقلری باره‌سیده اۉز فکرلرینی بیان اېته‌دی. شونینگدېک نوایی خمسه‌سی نینگ اوستونلیکلرینی منطقی طرزده یاریته‌دی و مثاللر بیلن ایضاحله‌یدی.
بیز “سۉز صنعتی نینگ گل‌تاجی” رساله‌سینی افغانستانده نشر اېتگنی اوچون امید بیانی گه رحمتلر ایتیب، کېلگوسیده بو ساحه‌ده مهم ایشلرنی عملگه آشیریشی اوچون اولکن مؤفقیتلر تیله‌یمیز.
نتن ملّه‌یف نینگ نوایی خمسه‌سی شرحیگه بغیشلب یازگن رساله‌سینی اۉقیشنی هر بیر کتابخوانگه توصیه ایته‌میز. چونکه بو رساله‌نی مطالعه قیلیش علیشیر نوایی خمسه‌سی مضمونینی یخشی انگلش و توشینیشگه کته کۉمک قیله‌دی.
نتن مله‌یف کیم اېدی؟
ملّه‌یف نتن مرادویچ (1996— تاشکېنت 1922) — ادبیاتشناس، ترجمان. اۉزبېکستانده خذمت کۉرستگن فن اربابی (1973). فیلالوژی فنلری دوکتوری (1978)، پروفیسور (1980). تاشکېنت پېداگوژی انستیتوتینی توگه‌تگن (1942). «قرداش خلقلر ادبیاتی» (اۉزبېک کلاسیک ادبیاتی) دیپارتمنتی مدیری (91-1965).
ملّه‌یف «اۉزبېک ادبیاتی تاریخی» مؤلفی دیر. اساسي علمي تدقیقاتلری نوايی ایجادینی اۉرگنیش و ممتاز ادبیات بیلن خلق آغزه‌کی ایجادی نینگ اوزرا تأثیرینی تدقیق اېتیشگه قره‌تیلگن («اولوغ شاعر و متفکر»، 1969؛ «نوايی ایجادی نینگ خلقچیل نېگیزی»، 1973؛ «سۉز صنعتی نینگ گُلتاجی»، 1991) «ابولقاسم فردوسي» (1962) مونوگرافینی یازگن. صدرالدین عینِی نینگ «قیسقه‌چه ترجمهٔ حالیم» اثرینی اۉزبېک تیلیگه ترجمه قیلگن. فردوسي «شاهنامه‌سی نینگ 2 جلددن عبارت نثري ترجمه‌سینی، مجلسي («قصه‌ی سیف الموک» داستانی)، نوايی (رباعی، تویوق، لیریکه) اثرلرینی نشرگه تیارله‌گن. ملّه‌یف. نوايی اثرلری نینگ روسچه 10 جلدلی نشرینی (5 – و 10-ج. لر، 1968) تیارلشده قتنه‌شگن. عالی اۉقوو یورتلری و اۉرته مکتبلر اوچون دستورلر توزگن.
